اگر از من بپرسید برجسته‌ترین ویژگی دوران کودکی و نوجوانی‌ات چه بوده، بدون لحظه‌ای تردید پاسخ می‌دهم: خیال‌پردازی. عنصر خیال به تنهایی توانایی این را دارد که دوران کودکی و نوجوانی ما را جادویی کند. زمانی که در بازی‌های کودکانه‌مان با اسباب بازی‌هایمان صحبت می‌کردیم، از روی موانع سخت و ناهموار می‌پریدیم و دشمنان خیالی‌مان را شکست می‌دادیم. صبح تا ظهر پای انیمیشن‌های جذاب می‌نشستیم و به سرزمین‌هایی پر از ماجرا سفر می‌کردیم. با قهرمان‌های قصه‌ها همراه می‌شدیم. از پیروزی‌شان خوشحال و از شکستشان ناراحت می‌شدیم. آن روزها، داستان‌ها به اندازه‌ی زندگی، برای‌مان واقعیت داشت. داستان‌های فانتزی نوجوانان از آن داستان‌هایی است که بی‌شک بخش عمده‌ای از روزهای پر التهاب و پر هیجان دوران نوجوانی ما را دربر می‌گرفت.
زیرژانر فانتزی نوجوانان
ژانر فانتزی، خیال‌انگیزترین گونه ادبیات داستانی است. در فانتزی، نویسندگان با گذر از جهان واقعیت و نقض قوانین و چارچوب‌های دست و پا گیر آن، جهانی تازه با قواعدی نو خلق می‌کنند؛ جهانی که مملو از عناصر شگفت‌انگیز، موجوداتی خارق‌العاده و فضایی خیالی است.(1) فانتزی نوجوانان، یک زیرژانر برای ژانر فانتزی به حساب می‌آید که گروه مخاطبین هدف آن، افراد 13 تا 18 ساله هستند. این زیرژانر مفاهیم و احساسات مشترکی را که نوجوانان معمولاً با آنها دست و پنجه نرم می‌کنند، از جمله دوستی، یافتن هویت خود و ایجاد روابط عاشقانه را به تصویر می‌کشد.(2) حالا که در ابتدای فصل تابستان، سرمان خلوت‌تر شده و وقت بیشتری داریم تا کتاب بخوانیم، با هم مروری داشته باشیم بر بهترین‌های ژانر فانتزی نوجوانان.
- هری پاتر
به عنوان یک پاترهد، این را وظیفه خود دانستم تا اولین عنوان این مقاله را به هری پاتر اختصاص بدهم. زمانی که جی.کی.رولینگ در ایستگاه کینگزکراس منتظر قطار نشسته بود، ایده هری پاتر به ذهنش رسید. رولینگ در زمانی که دچار افسردگی شده بود، کتاب اول یعنی هری پاتر و سنگ جادو را نوشت؛ اما برای چاپ آن توسط 12 ناشر مختلف رد شد. جالب است بدانید که اکنون بیشتر از 500 میلیون نسخه از مجموعه کتاب‌های هری پاتر در جهان به فروش رسیده است.
هری پاتر، داستان یک پسر بچه 11 ساله است که پدر و مادرش را از دست داده و با خانواده‌ی خاله‌اش زندگی می‌کند. خانواده‌ای که دوستش ندارند و گاه و بی‌گاه اذیتش می‌کنند. تا اینکه نامه‌ای از مدرسه‌ی جادوگری هاگوارتز به دست هری می‌رسد و می‌فهمد که به دنیایی جادویی تعلق دارد.
داستان هری پاتر که در 7 جلد به چاپ رسیده، سرشار از نکات اخلاقی مهمی است که به زیبایی هرچه تمام‌تر، در لابه‌لای این داستان شورانگیز جا گرفته. مفاهیم عمیقی چون دوستی و عشق، پایه‌های اساسی داستان هری پاتر هستند؛ به‌طوری‌که رولینگ عشق را قوی‌ترین جادوی جهان معرفی می‌کند. جهانی که رولینگ برای ما خلق می‌کند به قدری زیبا و هیجان‌انگیز است که زمانی همه‌ی ما آرزو داشتیم جزئی از آن جهان باشیم. این ویژگی رولینگ را به یکی از بهترین نویسندگان فانتزی نوجوانان تبدیل کرده. لازم به ذکر است نگارنده این مقاله هم هنوز برای دریافت دعوت‌نامه هاگوارتز انتظار می‌کشد و معتقد است که هنوز دیر نشده!
- ارباب حلقه‌ها
جان رونالد روئل تالکین، خالق شاهکار بی‌بدیل ژانر فانتزی، یعنی ارباب حلقه‌ها است. کسی که سی.اس. لوییس، نویسنده مجموعه داستان‌های سرگذشت نارنیا او را مانند یک صاعقه در آسمانی صاف توصیف می‌کند که جهان ادبیات داستانی را برای همیشه متحول کرده. او استاد زبان‌شناسی در دانشگاه آکسفورد بود و تمام سال‌های عمرش را با نگارش کتاب‌های مختلفی از جهان فانتزی آردا (Arda) سپری کرد؛ کتاب‌هایی که از معروف‌ترین آنها می‌توان به ارباب حلقه‌ها، هابیت و سیلماریلیون اشاره کرد. خوب است بدانید که ارباب حلقه‌ها، بیش از 150 میلیون نسخه در جهان فروش داشته است و مجموعه سینمایی آن، جزو برترین‌های سایت IMDb به شمار می‌روند.
تالکین در سه‌گانه‌ی ارباب حلقه‌ها، حماسه‌ای پر ماجرا از تقابل خیر و شر را به نمایش می‌کشد. داستان ارباب حلقه‌ها، از حلقه‌ای شروع می‌شود که از بیلبو بگینز، به پسرعموی جوانش یعنی فرودو به ارث می‌رسد. بیلبو فرودو، هیچ ایده‌ای درباره ماهیت این حلقه و مالک اصلی آن ندارند و فقط می‌دانند که این یک حلقه جادویی و قدرتمند است. تا اینکه گاندولف خاکستری از حقیقت وجودی این حلقه پرده برمی‌دارد و فرودو و دوست وفادارش سم وایز گمجی، راهی یک سفر پر مخاطره می‌شوند.
- ماجراهای نارنیا
فرض کنید که کمد لباس اتاق شما، یک دروازه به یک جهان جادویی است! همین ایده به ظاهر ساده، شما را به درون دنیای نارنیا می‌کشد. جهانی پر از جادوگرها، موجودات افسانه‌ای و حیوانات سخن‌گو. اما شخصیت‌های اصلی این داستان، کودکانی هستند که در کنار اصلان، شیر عدالت‌خواه جهان نارنیا مقابل شرارت می‌ایستند و جهان نارنیا را از نابودی نجات می‌دهند.
لوییس، از طریق یک کمد جادویی، ما را به سفری در یک جهان فانتزی و خیالانگیز می‌برد. کودکان و نوجوانان زیادی در سراسر دنیا با داستان‌های نارنیا، کتاب‌خوان شدند و کتابخوانی تبدیل به بخشی جدایی‌ناپذیر از زندگی آنها شد.
سی.اس.لوییس، نگارنده این مجموعه فانتزی، در 7 جلد ماجراهای این جهان خیالی را در سال‌های 1950 تا 1956 منتشر کرد. از این مجموعه بارها و بارها اقتباس‌های مختلف نمایشی، تلویزیونی و سینمایی شده است. این مجموعه بیش از 100 میلیون نسخه در جهان (ترجمه شده به 47 زبان مختلف) فروش داشته و از محبوب‌ترین‌های ژانر فانتزی به شمار می‌رود.
- آلیس در سرزمین عجایب
نامش کشیش چارلز لاتویج داجسُن است؛ اما همه او را با نام مستعارش لوئیس کارول می‌شناسند. فردی که هیچگاه ازدواج نکرد و فرزندی نداشت، با این حال علاقه زیادی به کودکان داشت. یک روز تابستانی در سال 1862، زمانی که کارول با سه دختر بچه به قایق‌سواری رفته بودند، فی‌البداهه قصه‌ای را برای‌شان تعریف کرد که بعدها تبدیل شد به ماجراهای آلیس در سرزمین عجایب. او در بخشی از خاطراتش می‌نویسد:
تمام دیشب بیدار ماندم و اطلاعاتی را نوشتم که آن روز برای آلیس و دو خواهرش سرهم کردم.(3)
آلیس در سرزمین عجایب، ماجرای دختربچه‌ای کنجکاو و بازیگوش است که در حیاطشان یک خرگوش سفید می‌بیند. اما نه یک خرگوش معمولی، بلکه خرگوشی که یک ساعت جیبی دارد! میل کودکانه آلیس، او را به دنبال خرگوش راهی می‌کند و از دری کوچک عبور می‌کنند. او وارد سرزمینی سحرآمیز می‌شود که پر از چیزهای عجیب و موجودات خارق‌العاده است. اما یک ملکه بدجنس بر این سرزمین حکومت می‌کند.
کارول در سال 1865 آلیس در سرزمین عجایب و در سال 1871 کتاب آلیس در آن سوی آینه را منتشر کرد. کتاب اول توسط کارگردان محبوب ژانر فانتزی یعنی تیم برتون در سال 2010 به روی پرده نقره‌ای رفت که برنده 2 اسکار شد.
پیشنهاد ویژه:
اگر دوست دارید تیم برتون و شاهکار جدیدش ونزدی را بهتر بشناسید این پست را حتماً مطالعه کنید: بررسی کوتاه سریال ونزدی
- گرگ و میش
کتاب‌ها و فیلم‌های زیادی درباره خون‌آشام‌ها وجود داشت، اما هیچ‌کدام به اندازه افسانه دراکولا موفق نبودند. تا اینکه استفانی مایر تصمیم گرفت تا حماسه گرگ و میش را بنویسد.
حماسه گرگ و میش در چهار جلد زندگی ایزابلا سوان جوان را روایت می‌کند که به فورکز در واشنگتن نقل مکان کرده. او در آنجا با مردی مرموز به نام ادوارد آشنا می‌شود که یک خون‌آشام 104 ساله است. اما فقط خون حیوانات را می‌نوشد. بلا عاشق او می‌شود؛ سپس خود را در میان دشمنی گروه دیگری از خون‌آشام‌ها می‌یابد و جانش به خطر می‌افتد. این مجموعه درباره داستان عشق بلا و ادوارد، برخورد او با جیمز و جفتش و دوستی او با گرگینه‌ای به نام جیکوب است.
مایر، ایده نگارش این رمان را از دیدن یک خواب عجیب و غریب بیان می‌کند. این مجموعه چهار جلدی در سال‌های 2005 تا 2008 منتشر شد. همچنین، یک اقتباس سینمایی با بازی رابرت پتینسون و کریستن استوارت از آن ساخته شده است.
- اراگون
اگر مثل من جشنواره فیلم‌های سینمایی شبکه دو را به خاطر داشته باشید، فیلم سینمایی اراگون را نیز یادتان هست. این فیلم، بر اساس کتاب اراگون در سال 2006 شد. کریستوفر پائولینی، در سال 2003 این کتاب را منتشر کرد.
داستان کتاب درباره یک نوجوان روستایی است که سنگی بزرگ و به ظاهر گرانقیمت را پیدا می‌کند. غافل از اینکه این سنگ یک تخم اژدها بوده که سال‌ها انتظار می‌کشیده تا انسانی درست پیدایش کند. بیرون آمدن اژدها از تخم همانا و مطلع شدن پادشاه بی‌رحم آن سرزمین همان. اراگون و اژدهایش وارد یک ماجراجویی پرخطر می‌شوند.
پائولینی، داستانش را با الهام از سبک نوشته‌های تالکین به رشته‌ی تحریر درآورده است. او که علاقه زیادی به داستان‌های فانتزی داشت، بلافاصله بعد از دبیرستان، نوشتن را آغاز کرد. اراگون، اولین جلد از مجموعه وراثت است. کتاب‌های بعدی این مجموعه، الدست در سال 2005 ، بریسینگر در سال 2007 و وراثت در سال 2011منتشر شد.
جالب است بدانید کتاب اراگون، توانست از هری پاتر و محفل ققنوس رولینگ برای عنوان بهترین رمان فانتزی سال 2004 پیشی بگیرد.
در این مقاله، شش مورد از برترین عناوین رمان‌های ژانر فانتزی نوجوانان را معرفی کردیم. کتاب‌هایی که در چندین جلد، ما را به دنیایی از ماجراهایی خیالانگیز و فراموش نشدنی می‌برند به طوری که تا سال‌ها، آثار جادویی این کتاب‌ها با ما همراه است. کتاب‌هایی که ما را به شدت سرگرم می‌کنند و در اقیانوس بی‌کران خیال، به زندگی‌مان هیجان می‌بخشند. با ماجراهایی که از آنها درس بگیریم و شخصیت‌هایی به یاد ماندنی تا با آنها همذات‌پنداری کنیم.
حالا نوبت شماست:
بگویید کتاب مورد علاقه‌تان در ژانر فانتزی نوجوانان چیست؟
نویسنده: محمد رجبی
منابع:
- موسوی، مصطفی، و جمالی، عاطفه. (1388). فانتزی, چیستی و تاریخچه آن در ادبیات جهان و ایران. ادب فارسی (دانشکده ادبیات و علوم انسانی، دانشگاه تهران)، 1(2)، 61-74. SID. https://sid.ir/paper/210546/fa
- https://www.tckpublishing.com/young-adult-fiction
- https://taaghche.com/book/125708/
به ژانرهای فانتزی، وحشت و علمی‌تخیلی علاقه دارید؟
جهت آشنایی با ژانرهای دیگر ادبیات گمانه‌زن، این ویدیو را پیشنهاد می‌دهیم.
2 دیدگاه. ارسال دیدگاه جدید
منی که خاطرات خوش دوران نوجوانی برام مرور می‌شد🤌🥲، خداقوت عالی بود.
برای منم همه‌ش خاطره بازی بود 😁